Η οδοντιατρική θεραπεία κατά την εγκυμοσύνη δεν θα πρέπει να αποφεύγεται. Είναι διαπιστωμένο ότι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης παρατηρούνται στις γυναίκες έντονα προβλήματα στη στοματική υγεία. Πολύς κόσμος νομίζει πως το έμβρυο απορροφά ασβέστιο από το σώμα της μητέρας και γι’ αυτό “χαλάνε τα δόντια”. Αυτό δεν είναι αλήθεια !
Επομένως, γιατί συμβαίνει αυτή η υποτροπή της στοματικής υγείας κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης?
Αρχικά, οι ορμονικές αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στο σώμα της εγκύου καθιστούν πιο ευάλωτα τα ούλα στη φλεγμονή (ουλίτιδα, περιοδοντική νόσος). Επιπλέον, η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Τα γεύματα γίνονται περισσότερα, συχνότερα, ενώ συνήθως αυξάνει η κατανάλωση υδατανθράκων. Ένα ακόμα συχνό φαινόμενο είναι πως η καθημερινή στοματική υγιεινή παραμελείται από τις εγκύους. Σε αυτό μπορεί να συμβάλλουν οι ψυχολογικές μεταπτώσεις που συμβαίνουν εκείνη την περίοδο, αλλά και η αλλαγή των καθημερινών τους συνηθειών.
Τέλος, ειδικά στο πρώτο τρίμηνο της κύησης όπου οι πρωινές ναυτίες και έμετοι είναι συχνά φαινόμενα, τα γαστρικά οξέα του στομάχου επηρεάζουν αρνητικά τη στοματική κοιλότητα.
Στόχος λοιπόν του οδοντιάτρου, είναι η παροχή των αναγκαίων υπηρεσιών για την πρόληψη και την διατήρηση της στοματικής υγείας χωρίς αυτές να προκαλούν δυσμενείς επιπτώσεις για τη μητέρα ή το αναπτυσσόμενο μωρό. Οποιαδήποτε άλλη μη αναγκαία και εκτεταμένη θεραπεία θα πρέπει να αναβάλλεται για αργότερα.
Ασθένειες των ούλων που αφορούν την περίοδο της κύησης:
- Ουλίτιδα κύησης
Λόγω των υψηλών οιστρογόνων κατά τη διάρκεια της κύησης παρουσιάζεται αυξημένη αντίδραση των ούλων στο μικροβιακό ερέθισμα και συχνά αναπτύσσεται ουλίτιδα κύησης. Έτσι υπάρχουσες ουλίτιδες ή περιοδοντίτιδες μπορεί να παρουσιάσουν έξαρση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτό καθιστά απαραίτητη τη σωστή στοματική υγιεινή και τη συχνή παρακολούθηση από τον οδοντίατρο. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να αναπτυχθούν κάποιοι «όγκοι» στα ούλα που ονομάζονται επουλίδες κύησης. Αυτές σχετίζονται με τη φλεγμονή και άλλους τοπικούς ερεθιστικούς παράγοντες όπως πέτρα, τερηδονισμένα δόντια, κακότεχνες εμφράξεις και στεφάνες με ανώμαλα όρια. Συνήθως υποχωρούν μόνες τους μετά τον τοκετό. Δεν χρειάζεται κάποια οδοντιατρική θεραπεία εκτός και αν επιμένουν , όπου τότε αφαιρούνται χειρουργικά. Σε περιπτώσεις όπου οι επουλίδες είναι μεγάλες, εμποδίζουν τη μάσηση και αιμορραγούν , μπορεί να αφαιρεθούν και κατά τη διάρκεια της κύησης, αν και κάτι τέτοιο είναι σπάνιο.
- Περιοδοντίτιδα και γέννηση πρόωρων ελλιποβαρών βρεφών
Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις από έρευνες, ότι η περιοδοντίτιδα ως χρόνια λοίμωξη σχετίζεται με τη γέννηση ελλιποβαρών βρεφών, κάτι το οποίο δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμα. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν να υπάρχει έλεγχος και θεραπεία της ασθενούς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Το 2ο τρίμηνο θεωρείται το πλέον κατάλληλο για καθαρισμό, αποτρύγωση και ριζική απόξεση.
Η επίσκεψη στον οδοντίατρο
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η επίσκεψη στον οδοντίατρο όχι μόνο δεν απαγορεύεται, αλλά είναι κάτι παραπάνω από επιβεβλημένη.
Το ιδανικό θα ήταν η επίσκεψη αυτή να προηγηθεί της εγκυμοσύνης, αλλά αυτό δεν είναι πάντα εφικτό, ώστε να γίνει έλεγχος και αποτρύγωση (καθαρισμός) των δοντιών. Εφόσον όμως αυτό δεν έχει γίνει, η καταλληλότερη περίοδος για να τον επισκεφθείτε είναι από τον τέταρτο έως τον έκτο μήνα της εγκυμοσύνης σας, γιατί οι πρώτοι τρεις μήνες είναι πολύ κρίσιμοι για την ανάπτυξη του εμβρύου.
Είναι σημαντικό να ενημερώστε τον οδοντίατρό σας ότι είστε έγκυος. Κατά τη διάρκεια της κύησης μπορούν να γίνουν όλες οι απαιτούμενες οδοντιατρικές εργασίες, όπως καθαρισμοί, σφραγίσματα, ακόμη και εξαγωγές εφόσον απαιτούνται, με τη χρήση τοπικής αναισθησίας.Υπάρχουν 5 κατηγορίες φαρμάκων κατά την κύηση, ανάλογα με την επικινδυνότητα τους στο έμβρυο . Στην πρώτη ανήκουν τα απολύτως ασφαλή φάρμακα. Τα περισσότερα οδοντιατρικά φάρμακα ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία. Το συνηθέστερο αναισθητικό, η λιδοκαΐνη, ανήκει σ` αυτήν την κατηγορία και χρησιμοποιείται με ασφάλεια.
Όσον αφορά τις οδοντιατρικές ακτινογραφίες που πιθανόν να χρειαστούν για διαγνωστικούς λόγους θεωρούνται ασφαλείς και αβλαβείς για το έμβρυο, παρόλα αυτά για ψυχολογικούς λόγους τις αποφεύγουμε, εκτός αν κρίνεται απόλυτα αναγκαίο.
Τέλος, η χρήση αντιβιοτικών ή αναλγητικών όπου απαιτείται πρέπει να γίνεται πάντα σε συνεργασία οδοντιάτρου-γυναικολόγου.
Λεύκανση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
Συχνό φαινόμενο αποτελεί οι μέλλουσες μανούλες να αποζητούν κατά την περίοδο της κυήσεως ψυχολογική αναπτέρωση σε αισθητικές θεραπείες, μία εκ των οποίων είναι και η λεύκανση. Σύμφωνα με την υπάρχουσα βιβλιογραφία, δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη πλήρως αν οι λευκαντικοί παράγοντες (δηλαδή οι ουσίες που χρησιμοποιούνται για τη λεύκανση των δοντιών) είναι απόλυτα ασφαλείς. Ακόμη κι αν ο οδοντίατρος λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να απομονώσει τους γύρω ιστούς κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την πιθανότητα να διεισδύσει ο λευκαντικός παράγοντας στον οργανισμό. Επομένως, είναι προτιμότερο να αναβάλετε τη λεύκανση για μετά τον τοκετό.
Συμβουλές για εγκύους
- Καλή στοματική υγιεινή. Η έγκυος πρέπει να φροντίζει σχολαστικά την στοματική της υγεία σύμφωνα με τις οδηγίες του οδοντίατρού της. Η καθημερινή ενασχόληση θα πρέπει να περιλαμβάνει σωστό και συχνό βούρτσισμα, χρήση οδοντικού νήματος και στοματικού διαλύματος όπου χρειάζεται.
- Αποφυγή κατανάλωσης μεγάλων ποσοτήτων ζάχαρης, ιδίως από άτομα ευαίσθητα στην τερηδόνα. Αν τα γλυκά αντικατασταθούν με πιό ωφέλιμες τροφές όπως το τυρί, τα φρούτα και τα ωμά λαχανικά, τα δόντια σας θα προστατευθούν ακόμη περισσότερο.