Γενική Οδοντιατρική

Η νόσος των ούλων προκαλείται από συσσώρευση πλάκας (μια κολλώδη μορφή των βακτηρίων) που σχηματίζεται πάνω στα δόντια μας. Εάν η πλάκα δεν απομακρύνεται (Καθαρισμός δοντιών, με χρήση οδοντικού νήματος, με βούρτσισμα, και με τακτικές οδοντιατρικές εξετάσεις), συνεχίζει να οικοδομείται και να δημιουργεί τοξίνες που βλάπτουν τα ούλα.

Η περιοδοντική νόσος σχηματίζεται ακριβώς κάτω από τη γραμμή των ούλων, και δημιουργεί μικρούς θύλακες που διαχωρίζουν τα ούλα από τα δόντια. Η περιοδοντική νόσος έχει δύο στάδια:

• Ουλίτιδα: Αυτό είναι το αρχικό στάδιο της ασθένειας των ούλων, όταν τα ούλα γίνονται κόκκινα, πρησμένα και αιμορραγούν εύκολα. Σε αυτό το στάδιο, η νόσος είναι θεραπεύσιμη και μπορεί συνήθως να εξαλειφθεί με καθημερινό βούρτσισμα και χρήση οδοντικού νήματος.
• Περιοδοντίτιδα: Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η ουλίτιδα θα προχωρήσει σε περιοδοντίτιδα, και θα προκαλέσει στα ούλα και στα δόντια ανεπανόρθωτη ζημιά. Ο τακτικός επανέλεγχος στον οδοντίατρο (Καθαρισμός δοντιών), συνήθως ανά εξάμηνο, μπορεί να αποτρέψει την εξέλιξη μιας φλεγμονής στα ούλα και το περιοδόντιο.

H ενδοδοντική θεραπεία είναι η οδοντιατρική πράξη που θεραπεύει τις παθήσεις του πολφού – νεύρου και των περιακρορριζικών ιστών. Είναι απαραίτητη διότι οι παθήσεις αυτές δεν μπορούν να θεραπευτούν μόνο με φαρμακευτικές αγωγές. Ο σκοπός μιας τέτοιας θεραπείας είναι να «σώσει» ένα δόντι ή μια ρίζα ενός δοντιού, ώστε να μπορέσει αυτό στη συνέχεια να αποκατασταθεί λειτουργικά. Το ποσοστό επιτυχίας της αρχικής ενδοδοντικής θεραπείας ξεπερνά το 90% και η διατήρηση των δοντιών στο φραγμό προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα, όπως ικανοποιητική μάσηση, φυσιολογική αισθητικότητα και αποφυγή υπέρμετρων δυνάμεων μάσησης, προστασία των διπλανών δοντιών και φυσικό χαμόγελο.

Ακίνητη προσθετική:

A) Στεφάνες:

Οι στεφάνες ή θήκες είναι ένα κάλυμμα που τοποθετείται στο υποκείμενο δόντι για να αποκαταστήσει την αντοχή, το σχήμα, το μέγεθος και την αισθητική του εμφάνιση. Όταν μια στεφάνη τοποθετηθεί σταθερά στη θέση της, καλύπτει όλο το ορατό μέρος του δοντιού από τη γραμμή των ούλων και πάνω.

Ενδειξεις:

• • • Για την πρόληψη κατάγματος του δοντιού λόγω εκτεταμένης τερηδόνας και μεγάλων σφραγισμάτων
    • Για την αποκατάσταση δοντιού με τόσο μεγάλη βλάβη, που δεν θα μπορούσε να δεχτεί απλή έμφραξη.
    • Για την αποκατάσταση ήδη σπασμένου δόντιου με μεγάλες φθορές
    • Για να προστατεύσουμε ένα δόντι που έχει υποβληθεί σε ενδοδοντική θεραπεία και χρειάστηκε να αφαιρέσουμε μεγάλο τμήμα οδοντικής ουσίας.
    • Για να βελτιώσουμε την αισθητική εικόνα ενός δοντιού όσον αφορά το σχήμα, το μέγεθος και το χρώμα του (σε τέτοιες περιπτώσεις συνήθως επιλέγουμε τις όψεις).

Οι στεφάνες που προσφέρουν το καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα είναι εκείνες που κατασκευάζονται εξ ολοκλήρου από πορσελάνη (ολοκεραμικές). Χάρη στην πορσελάνη μπορούν να μιμούνται την εμφάνιση, τους ιριδισμούς και τη διαφάνεια του φυσικού δοντιού, ενώ διαθέτουν και καλή αντοχή.

Άλλη επιλογή είναι οι μεταλλοκεραμικές στεφάνες που αποτελούνται από ένα μεταλλικό σκελετό στο εσωτερικό, ο οποίος καλύπτεται από κεραμικό υλικό. Έχουν εξαιρετική αντοχή αλλά μειονεκτούν αισθητικά απέναντι στις ολοκεραμικές. Ο λόγος είναι ότι ο σκελετός μπορεί να γίνει ορατός κατά μήκος της γραμμής των ούλων με τη μορφή μιας σκούρας γραμμής.

Β) Γέφυρα

Οι γέφυρες είναι προσθετικές αποκαταστάσεις, με τις οποίες υποκαθιστούμε ένα ή περισσότερα δόντια που λείπουν. Για την τοποθέτησή της χρησιμοποιούμε ως στηρίγματα τα φυσικά δόντια που βρίσκονται στα πλάγια του κενού που έχει προκύψει μετά την απώλεια ενός δοντιού. Η γέφυρα είναι μια πολύ σημαντική προσθετική εργασία που προστατεύει αποτελεσματικά τη στοματογναθική υγεία του ασθενούς και προλαμβάνει σοβαρά μελλοντικά προβλήματα.

Τι συμβαίνει μετά την απώλεια ενός δοντιού;

Μετά την απώλεια ενός δοντιού, τα παρακείμενα δόντια αρχίζουν να μετακινούνται προς το κενό αφού δεν βρίσκουν πια πλευρική αντίσταση. Παράλληλα οι δυνάμεις που ασκούνται στα υπόλοιπα δόντια κατά τη μάσηση δεν κατανέμονται ισορροπημένα, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται φθορές σε κάποια από αυτά. Οι γέφυρες αποκαθιστούν σε ικανοποιητικό βαθμό αυτά τα λειτουργικά προβλήματα, ενώ παράλληλα μας δίνουν τη δυνατότητα να χαμογελάμε ξανά με αυτοπεποίθηση και χωρίς δισταγμούς.

Όπως και στις στεφάνες, έτσι και στις γέφυρες το υλικό που υπερέχει αισθητικά είναι το ολοκεραμικό, γιατί προσφέρει φυσική εμφάνιση.

Γ) Ένθετα/επένθετα

Τα ένθετα και τα επένθετα είναι αποκαταστάσεις που χρησιμοποιούμε για να διορθώσουμε βλάβες στα πίσω δόντια που έχουν προκληθεί από εκτεταμένη τερηδόνα, ρωγμές ή κατάγματα.

Πότε είναι χρήσιμη η χρήση ενθέτων/επενθέτων;

• • • Στις περιπτώσεις οι φθορές στη δομή του δοντιού είναι αρκετά μεγάλες για να αποκατασταθούν με ένα απλό σφράγισμα αλλά όχι τόσο μεγάλες που να απαιτούν χρήση στεφάνης.
    • Όταν επιθυμούμε να αντικαταστήσουμε παλιά μεγάλα σφραγίσματα αμαλγάματος. Με αυτή τη λύση έχουμε όλα τα οφέλη του σφραγίσματος αλλά χρειάζεται να αφαιρέσουμε πολύ λιγότερο υγιή οδοντικό ιστό σε σχέση με τις στεφάνες.

Τα ένθετα μοιάζουν με τα σφραγίσματα και καλύπτουν το κέντρο της μασητικής επιφάνειας του δοντιού. Τα επένθετα καλύπτουν μεγαλύτερη επιφάνεια, εκτείνονται και πέρα από τις κορυφές των πίσω δοντιών, ενώ μπορούν να αντικαταστήσουν και ολόκληρη τη μασητική επιφάνεια.

Οι αποκαταστάσεις αυτές κατασκευάζονται σε εργαστήριο μετά τη λήψη αποτυπωμάτων ώστε να έχουμε ακριβή εφαρμογή. Μόλις ετοιμαστούν τα τοποθετούμε σταθερά στο δόντι με ειδικό συγκολλητικό υλικό.

Τα ένθετα και τα επένθετα μπορεί να είναι από σύνθετη ρητίνη, αλλά και εδώ το υλικό που ταιριάζει καλύτερα με τη φυσική εμφάνιση του δοντιού είναι το ολοκεραμικό από πορσελάνη. Η πορσελάνη έχει και το επιπρόσθετο πλεονέκτημα ότι δεν απορροφά χρωστικές και έτσι δεν αλλοιώνεται το χρώμα της με την πάροδο του χρόνου.

Τα πλεονεκτήματα των ένθετων και των επένθετων είναι τα εξής:

• • • Έχουν εξαιρετική αντοχή και πολύ μεγαλύτερη διάρκεια ζωής από τα κοινά σφραγίσματα.
    • Ενισχύουν και ενδυναμώνουν το δόντι, προστατεύοντάς το από κατάγματα.
    • Δεν χρειάζεται να αφαιρέσουμε τόση οδοντική ουσία όση στις γέφυρες.
    • Προσφέρουν καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα από τα σφραγίσματα.

Κινητή προσθετική: Η κινητή προσθετική είναι κλασσικός κλάδος της προσθετικής που περιλαμβάνει τις εργασίες που μπορούν και αφαιρούνται από τον ασθενή και αποτελούν εδώ και πολλά χρόνια ένα χρήσιμο εργαλείο του οδοντιάτρου όταν οι ασθενείς για οποιονδήποτε λόγο δεν επιθυμούν την αποκατάσταση με εμφυτεύματα.

Α) Ολικές οδοντοστοιχίες:

Πρόκειται για εργασίες από ακρυλικό υλικό, που αναπληρώνουν όλα τα δόντια του φραγμού καθώς και πιθανές απώλειες μαλακών ιστών. Στηρίζονται στον βλεννογόνο του ασθενούς (ούλα) και καλύπτουν τις λειτουργικές, βιολογικές και αισθητικές ανάγκες των ασθενών που τις επιλέγουν.

Β) Μερικες οδοντοστοιχίες:

Προκειται για οδοντοστοιχίες με ακρυλικά δόντια πάνω σε μεταλλικό σκελετό που καλύπτεται με ροζ ακρυλικό ώστε να προσομοιάζει με ούλα. Αναπληρώνουν μόνο τα δόντια που λείπουν κ στηρίζονται σε υπάρχοντα ούλα και δόντια ή στεφάνες που ήδη υπάρχουν στο στόμα.

O οδοντιατρικός εξατομικευμένος αθλητικός νάρθηκας κατασκευάζεται ώστε να προσδίδει αντοχή αλλά και την απαραίτητη ελαστικότητα για την απορρόφηση κραδασμών. Είναι εντελώς άοσμος και υποαλλεργικός και απορροφά όλους τους κραδασμούς μειώνοντας δραματικά τον κίνδυνο διάσεισης.

Η ADA(American Dental Association) προτείνει τη χρήση νάρθηκα στα εξής αθλήματα: μπάσκετ, μποξ, σκι, σκέιτμπορντ, ποδόσφαιρο, ιστιοσανίδα, βόλεϊ, πόλο, θαλάσσιο σκι, άρση βαρών, πάλη, πολεμικές τέχνες, παιχνίδι με ρακέτες, handball. Ένα χτύπημα στη γνάθο ή στο πηγούνι μπορεί να προκαλέσει από ένα απλό οδοντικό κάταγμα μέχρι διάσειση ή τραυματισμό της κεφαλής και του αυχένα.

Ιδιότητες προστατευτικού νάρθηκα:

• • Παρέχει προστασία σε δόντια, χείλη, μάγουλα και γλώσσα από τυχόν τραυματισμούς κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων.
  • Σε αντιθεση με τους εξατομικευμένους προστατευτικούς νάρθηκες που κατασκευάζονται στο οδοντιατρείο, οι απλοί νάρθηκες του εμπορίου δεν είναι σχεδιασμένοι κατάλληλα για να παρέχουν επαρκή προστασία. Η διαφορά των δύο τύπων νάρθηκα έγκειται στο ότι οι οδοντιατρικοί νάρθηκες κατασκευάζονται έπειτα από λήψη αποτυπώματος των δοντιών του αθλητή ώστε να εφαρμόζουν ακριβώς στο στόμα του.Αντίθετα, οι νάρθηκες του εμπορίου δεν έχουν σωστή εφαρμογή και δεν παρέχουν επαρκή προστασία.